De zweep erover in Belgisch Congo! …..50 jaar is als de dag van gisteren .
Koning Albert gaat drie dagen in Congo de 50jarige Onafhankelijkheid vieren. In de aanloop naar die 30e juni bedenken de media aardige invalshoeken om een stukje geschiedenis te behandelen.
Bijvoorbeeld door een bekend iemand te volgen die eens terug gaat naar dat mooie land dat hij 50 jaar geleden ontvluchtte aan de vooravond van zijn onafhankelijkheid. En Terzake nam daar dus Jef Geeraerts voor. Congo leverde hem immers inspiratie voor zijn succesvolle schrijverscarrière, maar hij was er nooit terug geweest.
De Standaard schrijft vandaag : Met nostalgisch genoegen vertelde Jef Geeraerts in Terzake hoe hij er vijftig jaar geleden in Congo de zweep op legde om de zwarten aan het werk te krijgen.
Op een enkele columnist na was niemand verontwaardigd over zoveel kritiekloze, koloniale nostalgie, volgens het Belgische Dagblad De Standaard vandaag.
En dan kunnen we de kritiek daarop lezen van zijn dochter Ilse, historica. Ze komt met de volgende verklaring: De kolonialen hadden een goed leven, ze werden in alles bediend en genoten van een heerlijk klimaat, ver van de verplichtingen in België. Expats hadden er een eigen sociaal leven. Je kunt je voorstellen dat wanneer die mensen in groep uit Congo verjaagd werden, ze ook in België bleven samenhangen en dat Congo in hun ogen een soort verloren paradijs werd. Die herinnering overgoten ze bovendien met een rancuneus sausje, want het was toch zo onterecht dat ze waren verjaagd. In die sfeer ben ik opgegroeid, aldus Ilse Geeraerts. Ze vat het kundig samen hoe het wel fout moest gaan met die plotsklapse onafhankelijkheid. "De Belgische koloniale overheid heeft altijd nagelaten om een Congolese universitaire of politieke elite op te leiden. De eerste democratische regering van Congo is door het Westen vakkundig om zeep geholpen en men heeft een dictator in het zadel geholpen om ondanks de politieke onafhankelijkheid de economische kolonialisering verder te kunnen zetten. Het hele koloniale systeem was zo opgebouwd dat het Congo onmogelijk was gemaakt om te functioneren zonder de blanken. En dan wijt mijn vader het aan de luiheid van de Afrikanen dat het land om zeep is. Maar wie heeft zijn mooie huizen en wegen gebouwd? De zwarten, weliswaar aangepord met de zweep. Als je de Afrikanen echt als mensen beschouwt, zoals mijn vader beweert te doen, dan doe je toch niet zulke uitspraken.'

Zo maakt het nogal wat verschil uit welke hoek de verhalen komen. Ludo Martens? Peter Verlinden?

Voor ieder een must om te lezen toch minstens: Adam Hochschild De geest van Leopold II en de plundering van de Congo (Meulenhof, 1999) Vertaald uit het Engels. Over de terreur in de Congo Vrijstaat 1884-1908. Een commentaar van een Belg onder een recensie van dit boek op een website : Ik ben dit boek momenteel aan het lezen. Nooit is hier met een woord over gerept in de lessen geschiedenis. Ik het boek nota bene in het buitenland gekocht waar het vooraan in de rekken ligt. Hier in België was het me nog nooit opgevallen.