donderdag 20 oktober 2011

Cynische mopjes en gekanker in Kinshasa.

Place Victoire - begin- en eindpunt taxibusjes...

Soms denk je: ik versta het niet goed. Het cynische mopje bijvoorbeeld, dat je hoort vertellen in de taxibusjes, waar de mensen in zitten, opgepropt, tegen elkaar aan gedrukt, in de vreselijke hitte van de regentijd. Het gaat bijvoorbeeld over de talloze verkeersdoden op de opgeknapte wegen. Meestal zijn het overstekende voetgangers. Die sneuvelen doordat op het nieuwe asfalt zo lekker hard gereden wordt door de chaffeurs van jeeps en andere luxe wagens.
« Les Katangais sont venus à Kinshasa agrandir les routes, mais c’est pour tuer les Kinois. »
Versta ik dat goed? Wie zijn in Kinshasa gekomen om de wegen te verbreden, maar in werkelijkheid om de Kinois om te brengen?
Dus ik vraag : Het zijn toch de Chinezen en niet de Katangezen die de wegen verbreden en opknappen ?
En geduldig krijg ik dan de uitleg. “Ja, Mieke, maar die zijn te hulp geroepen door je-weet-wel-wie, en zijn vriendjes dat zijn toch de Katangezen? “
De Kinois, zoals de mensen heten die in Kinshasa leven, zijn het spuugzat.
Door de wegwerken onder meer.
Waar je ooit een kwartiertje nodig had om de afstand tussen A en B af te leggen, mag je nu blij zijn als je er niet langer dan een uur over doet. Om nog maar te zwijgen van het probleem om een plaats te veroveren in een taxibusje. Transport en commun , heet dat. Openbaar vervoer is er namelijk nauwelijks, dus dan maar zo: samen reizen.
Overal op de weg liggen van die enorme stenen, daar moet al het verkeer om heen laveren, maar tegelijkertijd ook nog om de gigantische gaten in het wegdek. Overal raak je vast in verkeersopstoppingen. Gevolg: irritaties van de chauffeurs die elkaar geen millimeter gunnen. Je zweet je een ongeluk, en de mensen tegen wie je aan zit geperst in de taxibusjes ook. Je voelt je gereduceerd tot beesten in een veewagen.

Het is ook een wildernis geworden in andere opzichten. Het recht van de sterkste heerst, en de aanhangers van de PPRD (partij van Kabila) worden hysterisch.
Ze denken dat ze gaan winnen? Nou, dat zullen we dan nog wel eens zien! De stroom is nu wel teruggekomen, maar dat komt omdat de PPRD een meeting heeft. Voor en na is het hier weer diepe duisternis en vrij spel voor de misdaad. En zo is het al maanden! Vanmorgen alweer de 3e dag achter elkaar dat er geen water uit de kraan komt. Moeders en kinderen moeten kilometers ver met jerrycans om water te halen. ….”

Waar de bevolking helemaal gedemoraliseerd van wordt, is het ritueel van 4 maal daags de “cortège présidentiel” die met veel sirenegehuil en in grote vaart naar de stad of uit de stad rijdt over de grote verkeersader waar alles en iedereen uren vast zit in tergende files. Lawaai van de sirenes, de intimidatie van al die motoragenten en wel 20 jeeps (als je niet snel opzij gaat, verdwijn je meteen uit de roulatie, als je al het vege lijf kan behouden). En dan zie je je-weet-wel-wie zelf aan het stuur, ontspannen, blijkbaar zorgeloos op weg naar….Ja, waarheen eigenlijk? Dat vragen de Kinois zich nu af. “Waar moet dat zo nodig heen? Hebben ze ergens werk te doen? Hebben ze dan ergens een kantoor? Waarom moeten die lui zoveel benzine slurpen voor een hele stoet van 20 auto’s en evenveel motorfietsen en dat 4 x per dag , dag na dag? Terwijl wij hier moeten lopen, of zitten te zweten in een rotbusje!”

Arme President, hij moest eens weten hoe die ritjes elke keer hem gehaat maken bij de bevolking. Hij is toch al niet populair, zoals bleek bij de vorige verkiezingen, in 2006. Dat zijn concurrent JPBemba in Kinshasa populairder was dan hij, kan hij de Kinois niet vergeven. Dat is geen geheim. Maar nu maakt hij het er niet beter op.

Tot overmaat van ramp kwam er onlangs een rapportje uit van een organisatie die zegt corruptie aan de kaak te willen stellen. Ik liet het zien aan een parlementslid die de broekriem extra moet aanhalen. Hij vertelde me dat er al sinds het begin van deze zittingsperiode nog geen enkele plenaire vergadering is gehouden. Extra vervelend: De geachte afgevaardigden hebben geen geld voor hun vervoer, naar de Kamer of naar hun basis in het land. Zelfs hun gezinnen komen in de knel. Het geld waar ze recht op hebben is al nu al 4 maanden niet uitbetaald. De meesten moeten over een dag of tien aan de verkiezingscampagne beginnen en zitten dus helemaal klem.
Maar de regering zegt dat er geen geld is in de staatskas. En dat is al zo sinds het begin van deze zitting. Gisteren, dinsdag 18/10/2011 is de Kamervoorzitter uitgejouwd door de afgevaardigden toen hij binnenkwam. Woedend vertrok hij daarop weer naar zijn kamer, en een half uur later liet hij de lichten doven in de vergaderzaal van het Palais du Peuple.”

Geen wonder dus dat zo’n afgevaardigde zeer geschokt is als hij verneemt van de gigantische sommen die op dit moment door de handen gaan van de Kamervoorzitter volgens dat bericht van de LICOCO.
100.000 USD voor een “Hulpfonds”, 1.000.000 USD tot 3.000.000 USD per maand voor een “Speciaal interventiefonds”. En voor de reizen van de Kamervoorzitter van de laatste maanden een bedrag van 100.000 USD en 200.000 USD.
Of het waar is? Wie zal het zeggen. Er is immers geen transparantie, en dan wordt elk verhaal al gauw geloofd.
Op de boerderij van Kingagati, de buitenplaats van de President, ver buiten Kinshasa, wordt regelmatig op ouderwetse wijze royaal geld gegeven aan wie op belangrijke posten zitten en zich scharen achter de President.
Hoe je kan weten dat dat waar is? Sommige begunstigden maken er geen geheim van. En het zijn praktijken, die ook onder de vorige dictators al in gebruik waren.
En niet alleen in dit arme rijke land Congo, denk ik dan. Maar het is wel heel zuur voor wie die kans niet krijgt of wie te integer is om zulk geld aan te nemen.